Dom Kopernika w Toruniu: miejsce narodzin wielkiego astronoma

5/5 (ocen: 1)

Bogato zdobiona fasada ze schodkowym szczytem wyróżnia jedną z najbardziej rozpoznawalnych toruńskich kamienic. Ten zabytkowy budynek jest nie tylko pamiątką po jednym z największych umysłów w historii, ale także stanowi jedno z najważniejszych miejsc na turystycznej mapie Polski. O jakim budynku mowa? Dom Kopernika, miejsce, gdzie zdaniem wielu historyków urodził się Mikołaj Kopernik, wybitny astronom.

Toruń to przepiękne miasto położone nad Wisłą, w województwie kujawsko-pomorskim. Jest także znanym ośrodkiem naukowym i kulturalnym, z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika na czele. Miasto przyciąga turystów nie tylko swoją bogatą historią i architekturą, ale także wyjątkowym klimatem, słynnymi piernikami oraz licznymi wydarzeniami kulturalnymi i festiwalami, które odbywają się przez cały rok. Wycieczka do Torunia to świetny pomysł zarówno dla szkół i przedszkoli, jak i rodzin z dziećmi czy grup przyjaciół.

Kim był Mikołaj Kopernik?

Mikołaj Kopernik, urodzony 19 lutego 1473 r. w Toruniu, jest jednym z najbardziej znanych astronomów w historii, słynącym z teorii heliocentrycznej. Pochodził z zamożnej rodziny kupieckiej. Jego ojciec, również Mikołaj, był cenionym kupcem, a matka Barbara Watzenrode, pochodziła z wpływowej rodziny toruńskiej.

Rodzina Koperników mieszkała w kamienicy przy ulicy św. Anny, obecnie ul. Mikołaja Kopernika 15/17, która dziś jest siedzibą Muzeum Okręgowego Dom Mikołaja Kopernika. Mimo że istnieją różne teorie dotyczące dokładnego miejsca narodzin astronoma, kamienica ta od wielu lat uchodzi za jego dom rodzinny. Dzięki licznym modernizacjom, muzeum oferuje interaktywne wystawy, które przybliżają życie i dokonania Kopernika oraz codzienność w średniowiecznym Toruniu.

Historia Domu Kopernika

Dom Mikołaja Kopernika w Toruniu to miejsce o bogatej historii, będące obecnie jednym z najważniejszych zabytków miasta. Poszukiwania domu, w którym mógł mieszkać astronom, rozpoczęły się w 1711 roku. Według toruńskiego kronikarza Jakuba Henryka Zerneckego, dom znajdował się przy ul. Starotoruńskiej, dzisiejszej ulicy Mikołaja Kopernika. Inny historyk, Samuel Luter Geret, lokalizował dom Koperników na rogu ulic Piekary i Starotoruńskiej​.

W XVIII wieku przy kamienicy zbudowano tzw. Studnię Kopernika, której elementem dekoracyjnym była rzeźba przedstawiająca dłoń trzymającą cyrkiel z kulą ziemską. Budynek ten odwiedzili m.in. Napoleon Bonaparte i Fryderyk Chopin.

W XIX wieku pojawiły się nowe dokumenty, które sugerowały, że rodzina Koperników mogła mieszkać w innym domu, przy ul. św. Anny (obecnie Mikołaja Kopernika 17). W związku z tym pojawiły się kontrowersje dotyczące prawdziwej lokalizacji domu astronoma.

W czasie II wojny światowej i po niej, dom Kopernika przeszedł przez wiele zmian. W 1923 roku władze polskie umieściły granitową tablicę pamiątkową na budynku przy ul. Kopernika 15, którą ukryto we wrześniu 1939 roku. Po wojnie, tablica została ponownie umieszczona wewnątrz kamienicy​.

Drzwi do domu Mikołaja Kopernika - obecnie siedziba muzeum
Oddział Mikołaja Kopernika Muzeum Okręgowe w Toruniu - tablica pamiątkowa przy drzwiach do domu astronoma

Jak wygląda Dom Kopernika w Toruniu?

Dom Kopernika, typowa siedziba bogatej kupieckiej rodziny zamieszkującej Toruń w czasach wielkiego astronoma i nieco później. W kamienicach tego typu użytkowy był parter a także piętro pierwsze. Pomieszczenia znajdujące się na wyższych kondygnacjach pełniły funkcje magazynowe. W Domu Kopernika znajdowało się mieszkanie rodziny przyszłego uczonego oraz kantor jego ojca. Zajmował się on handlem płótnem i miedzią, transportowaną Wisłą do Gdańska.

Państwo Kopernik przenieśli się do bardziej okazałej kamienicy, mieszczącej się przy Rynku Staromiejskim. Swoją dotychczasową siedzibę sprzedali.

Kamienica, podobnie jak inne średniowieczne domy mieszkalne w mieście, zbudowana została z cegły. Z tego samego materiału wykonana została ozdobna elewacja frontowa. Widzimy na niej wysoki, schodkowy szczyt zasłaniający dwuspadowy dach. Uwagę przykuwają zarówno portal wejściowy, jak i maswerkowa dekoracja malarska, która została odtworzona w trakcie renowacji budynku.

Najważniejszym pomieszczeniem na parterze Domu Kopernika jest Wielka Sień. W dawnych czasach pełniła funkcje mieszkalne i handlowe. Zachowany jest w niej strop z 1. Połowy XV wieku. W XVIII w. pokryty został polichromią. Z sieni przejść można do kantorka kupieckiego , zejść do piwnic, wyjść na podwórze lub też wejść na wyższe piętra czy przejść do izby za Wielką Sienią.

Pierwsze piętro zajmuje m.in. salon z białym stropem i klasycystycznymi polichromiami. Wyeksponowane zostały tutaj przyrządy astronomiczne i matematyczne, takie jak cyrkiel Jana Heweliusza z 1638 r.  Uwagi warte jest także pomieszczenie, w którym urządzona została pracowania uczonego. Odwiedzając ją możemy sobie wyobrazić, jak wyglądały gabinety naukowców żyjących między XVI a XVIII w.

Dom Kopernika dziś

Obecnie w Domu Mikołaja Kopernika mieści się muzeum. Prezentuje życie i dokonania astronoma, jak również życie codzienne w średniowiecznym Toruniu. Zwiedzający mogą korzystać z audioprzewodników, aplikacji na smartfony, a także podziwiać interaktywne wystawy i projekcje wizualne​.

W muzeum znajduje się wiele cennych eksponatów, w tym rękopisy, instrumenty astronomiczne oraz rekonstrukcje urządzeń używanych przez Mikołaja Kopernika. Szczególną atrakcją jest interaktywna wystawa poświęcona modelowi heliocentrycznemu, która w przystępny sposób tłumaczy jego zasadność i wpływ na dalszy rozwój nauki.

Dom Kopernika to także miejsce licznych wydarzeń kulturalnych, takich jak wykłady, warsztaty, koncerty i pokazy astronomiczne. Muzeum współpracuje z instytucjami naukowymi i edukacyjnymi, promując dziedzictwo słynnego astronoma oraz popularyzując naukę wśród młodzieży. Każdy miłośnik historii, nauki i kultury powinien sam się o tym przekonać. Odwiedzając to miejsce, możemy lepiej zrozumieć, jak wielkie umysły kształtują naszą przyszłość.




Podobało się? Zasubskrybuj i bądź na bieżąco:


Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Scroll to Top