Zielona Brama w Gdańsku to prawdopodobnie najstarsza brama wodna w mieście. Uznawana za pierwszy w Gdańsku przykład manieryzmu niderlandzkiego, stylu który nadał miastu charakterystyczne piękno. Uznawana za jedną z najpiękniejszych bram, zamyka Długi Targ od strony Motławy.
Gdańsk to miasto o bardzo bogatej historii. Znajdziemy tu wiele zabytków, które przyciągają turystów z całego świata, umożliwiając im bliższe poznanie historii i architektury dawnej Polski. Jednym z miejsc, które warto obejrzeć w Gdańsku jest Zielona Brama.
Zielona Brama w Gdańsku – Historia
Zielona Brama została zbudowana w latach 1564-1568 na miejscu czternastowiecznej Bramy Kogi. Jej budowę nadzorował niderlandzki architekt Regnier (Reiner van Amsterdam), który stworzył budynek w stylu niderlandzkiego manieryzmu, odzwierciedlając kulturalne wpływy z tamtego okresu. Według uczonych, pierwotnie miała stanowić siedzibę Trzeciego Ordynku
Miejsce, w którym stoi Zielona Brama należy do najważniejszych w historii miasta. Właśnie tutaj bowiem, od wieków krzyżowały się dwie główne arterie Gdańska: wodna i lądowa. Tu funkcjonowała najstarsza przeprawa przez Motławę.
W czasie swojej długiej historii, brama ta pełniła wiele różnych funkcji. Początkowo służyła jako przechowalnia uzbrojenia. Od 1570 roku natomiast była oficjalną rezydencją polskich królów, przybywających do Gdańska. Jednak żaden z monarchów nie skorzystał z przywileju zamieszkania w tym pięknym, ceglanym gmachu. Woleli oni komfortowe wnętrza kamienic mieszczących się przy Długim Targu. Wyjątkiem była wizyta przyszłej żony Władysława IV. Maria Ludwika Gonzaga, zatrzymała się bowiem w Zielonej Bramie w roku 1646, kiedy to przejazdem odwiedziła Gdańsk.
W latach 1746 do 1829 w Zielonej Bramie mieściło się Towarzystwo Przyrodnicze, w późniejszych zaś latach powstało tu Muzeum Przyrodnicze.
W roku 1945, w wyniku działań wojennych Zielona Brama bardzo poważnie ucierpiała. Została jednak odbudowana z wykorzystaniem częściowo zachowanych ścian obwodowych. Do dnia dzisiejszego stanowi jedną z architektonicznych pereł gdańskiego Traktu Królewskiego.
Architektura Zielonej Bramy
Zielona Brama to dwuskrzydłowy budynek, posiadający trzy kondygnacje. Przykryty jest dwuspadowym dachem, zakończonym bogato ukształtowanymi szczytami. Fasada budynku jest bogato zdobiona, z wyraźnymi detalami. Pionowe pilastry a także równoważące je poziome belkowania tworzą regularną siatkę architektonicznych podziałów. Na parterze znajdują się obramione kamiennymi ciosami, cztery arkady przejazdowe. Pierwsze piętro budowli ma zupełnie odmienny charakter. Zobaczymy tu wielkie okna w kształcie prostokąta.
Co ciekawe, pomimo swojej nazwy, Zielona Brama wcale nie ma zielonego koloru. Istnieje wiele teorii na temat pochodzenia nazwy. Jedne sugerują, że może pochodzić od zielonych malowideł w środku, inne, że od koloru kamieni z których była zbudowana. Najbardziej prawdopodobnym jest, że swoją nazwę zawdzięcza zielonym terenom, które niegdyś znajdowały się wokół niej.
zobacz także: Złota Brama w Gdańsku
zobacz także: Brama Żuraw w Gdańsku
Zielona Brama dzisiaj
Dzisiaj Zielona Brama jest siedzibą Muzeum Narodowego w Gdańsku. Jest jedynym Oddziałem Muzeum, który nie posiada i nie gromadzi zbiorów. Sale ekspozycyjne znajdują się w dwóch głównych pomieszczeniach. Reprezentowane są w nich wystawy czasowe sztuki dawnej i współczesnej. Zarówno polskiej, jak i obcej.
Pomimo tego, że doznała wielu zniszczeń i wielokrotnie ją przebudowywano, Zielona Brama w Gdańsku zachowała swój majestat. Zamyka Drogę Królewską, jednak zwiedzanie Gdańska z przewodnikiem miejskim rozpoczynamy właśnie tutaj. Warto wybrać się na taki spacer, poznać historię tego miejsca a także całej Drogi Królewskiej.
Odwiedzając Zieloną Bramę stajemy oko w oko z historią i kulturą Gdańska. To nie tylko istotny zabytek, ale także miejsce, które tętni życiem prezentując różnorodność i bogactwo miasta. Zdecydowanie jest to miejsce, które powinien zobaczyć każdy, kto odwiedza Gdańsk.
Podobało się? Zasubskrybuj i bądź na bieżąco:
Super