Zabytki Torunia – światowym dziedzictwem kulturowym UNESCO

Widok na ratusz Staromiejski w Toruniu, rynek i osiołka.
Udostępnij!
4.9/5 (ocen: 9)

Toruń to jedno z popularniejszych polskich miast wśród turystów z całego świata. W 2019 roku odwiedziło je prawie 2,5 mln. ludzi. W 1997 roku obszar historycznego centrum Torunia (średniowieczny Zespół Staromiejski), składający się z Starego Miasta, Nowego Miasta i Zamku Krzyżackiego, wpisany został na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO. Warto przekonać się jak ważne dla kultury i nauki całego świata jest to miasto.

Ciekawostką dla wielu będzie iż osadnictwo na obszarach obecnego Torunia i jego okolicy rozwijało się już od czasów prehistorycznych, sięgających około 9tyś lat p.n.e.  Była to zasługa, między innymi, dogodnego położenia geograficznego, u zakola dużej rzeki na styku trzech krain geograficznych.

Przez tereny dawnego Torunia przebiegał również bursztynowy szlak (szlak handlowy między europejskimi krajami Morza Śródziemnego oraz Morza Bałtyckiego) a około 1100 p.n.e. znajdowała się tu osada łużycka. 

Pochodzenie nazwy miasta Toruń

Część badaczy pochodzenia nazwy Toruń upatruje właśnie w dogodnym dla wędrówek położeniu geograficznym miasta, uważając iż wywodzi się ona od słowiańskiego określenia ”tor” oznaczającego drogę. 

Ale lokalni przewodnicy przyjęli opowiadać turystom podczas wycieczek do Torunia, legendę wedle której nazwa miasta powstała podczas rozmowy Krzywej Wierzy z Wisłą. Baszta chętnie słuchała niesionych przez rzekę historii. Rzeka widząc to podpływała coraz bliżej baszty. Aż w końcu zaczęła podmywać jej mury. Zaniepokojona baszta miała powiedzieć rzece: „ Nie podpływaj tak blisko bo runę” na co obrażona rzeka krzyknęła „To ruń!”.

Początki powstawania Zespołu Staromiejskiego Torunia.

W okresie IX-XIII wieku powstał tu słowiański gród toruński który chronił przeprawy przez Wisłę. Od 1228 roku ziemie te zajęli Krzyżacy, którzy w 1236 roku dali początek współczesnemu miastu. W pierwszej kolejności rozbudowano część która obecnie mieści się w miejscu położenia obecnego Starego Miasta. 

XIII- XIV wiek to okres szybkiego rozwoju gospodarczego miasta. Toruń stał się jednym z miast Hanzy (HanzaLiga HanzeatyckaZwiązek Hanzeatycki związek miast handlowych Europy Północnej z czasów średniowiecznych i początku ery nowożytnej). Stając się dużym ośrodkiem handlowym w Prusach. Bardzo szybko na wschodniej granicy miasta pojawiła się osada zwana Nowym Miastem (nadanie praw miejskich już w 1264r.). W 1454 roku nastąpiło połączenie obu miast, jednak do dziś możemy zwiedzać dzielące je mury obronne.

Jednym z najważniejszych punktów rozwoju współczesnego Torunia było wzniesienie we wschodniej części Zespołu Staromiejskiego, Zamku Krzyżackiego (budowany od drugiej połowy XIIIw do końca pierwszej połowy XIVw) –  dzięki czemu zakon mógł rozpocząć podboje okolicznych plemion pruskich.

Mapa przedstawiająca Toruń w 1641 roku.
Nowe i Stare Miasto na planie Zespołu Miejskiego

Wpis Torunia na listę dziedzictwa UNESCO

UNESCO 6 grudnia 1997 roku zdecydowało się wpisać na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO, nie pojedyncze obiekty a, cały obszar Zespołu Staromiejskiego Torunia, składającego się z trzech jednostek:

– Starego Miasta
– Nowego Miasta
– Zamku Krzyżackiego

Obszar ten jest jednym z najcenniejszych zespołów zabytkowych w Polsce, przetrwało tu wiele średniowiecznych budowli. Posiada jedne z najlepiej zachowanych zespołów gotyckiej architektury mieszkalnej w Europie. Toruń dodatkowo łączy w sobie cechy nadrzecznego miasta portowego i miasta podwójnego, oraz miasta sprzężonego z zamkiem.

Dodatkowo Toruń w średniowieczu był świadkiem wydarzeń o ogromnej wadze i znaczeniu historycznym.  Te i inne aspektu wpłynęły na decyzję UNESCO o przyznanie certyfikatu wpisu na listę. Warto jednak samemu, na własne oczy, przekonać się o wyjątkowości tego miasta.

Dlatego zachęcamy wszystkich do zwiedzania Torunia, który może okazać się idealnym miejscem na weekendową wycieczkę.

zobacz także: Pierniki Toruńskie – Legenda o Katarzynkach
zobacz także: TUBA DEI – Trąba Boża – Zabytkowy Dzwon z Torunia





Podobało się? Zasubskrybuj i bądź na bieżąco:


Scroll to Top